سانحہ ۸ اکتوبر ۲۰۰۵ء اور شعری ادبیات : آزاد کشمیر کے تناظر میں

  • ڈاکٹر محمد یوسف
  • ڈاکٹر عنبرین خواجہ
  • سعدی الرحمن

الملخص

The October 8, 2005 earthquake in Kashmir was a devastating event that resulted in significant loss of life and property. In the aftermath of the disaster, poets and writers in Azad Kashmir responded with a surge of creative expression, using their words to process the trauma, grief, and resilience of the Kashmiri people.Resistance literature in this context took on a new meaning, as poets wrote about the disaster, the response of the government and international community, and the struggles of the people to rebuild and recover. It also highlighted the importance of solidarity and support from the international community in times of crisisTragedy of 8th Oct, 2005 is the most catastrophic tragic event in the fold of national history, in which almost one lakh Unfortunate persons perished. Thousands were wounded and thousands were partially mutilated. Under the influence such a moving events Urdu literature was nourished and especially in poetry, a troubled and agonized tale was composed in poetry. As beside other areas of the country, larger parts of Hazara and Kashmir were affected by this tragedy, therefore poets of these regions were in fore front. The poet of Azad Kashmir saw this whole scene with his own eyes and was also affected. He buried his loved ones, his loved ones and other people of his city with his hands. Circumstances and events were such and the sound of death was such that the dead bodies continued to be buried without burial. It is not even known who was buried where. The poets have shed tears on this fateful scene and the memories associated with this tragedy. He participated in the pain and grief of the survivors and offered prayers along with expressing grief and sorrow. By giving them the good news of good days, they have also been taught to be determined and optimistic so that they can get out of the grip of grief and heartbreak conditions and start anew by following the formula that life will smile again. Can Influenced by all these situations, the poet present the painful story in the form of poetry? The effects of this pain and anguish have also been compiled on Urdu poetry and thus this tragedy has created diversity in the themes of Urdu poetry of Azad Kashmir.

المراجع

۱۔ محمد عادل،اردو غزل میں قدرتی آفات،مشمولہ،ماہنامہ اردو اکتوبر ۲۰۱۹،ص ۱۱۲
۲۔ ایضا،ص ۱۲۲
۳۔ صابر آفاقی، ہمالیہ کے دامن میں قیامت،مشمولہ روزنامہ سیاست،۲۰۰۶،ص ۳
۴۔ راجا محمد اسلم،،کلام ،مشمولہ، روز نامہ باغ ٹائمز، ۲۰۱۷،ص۲۳
۵۔ خان محمد بدر چوہان، شبستان نظم و غزل،اسد محمد پرنٹنگ پریس ، راولپنڈی، ص۹۸
۶۔ سید نثار نجمی ، رنگ کشمیر، کشمیر کلچر اکیڈمی، ۲۰۱۵ ،ص ۳۴
۷۔ سید مقصود راہی، صہباۓ عشق، اظہار سنٹر پرنٹر ریٹی گن روڈ لاہور، ص ۴۰
۸۔ حاجی سید رضوان حیدر، کرم حضور کا، فیض الاسلام پرنٹنگ پریس ، راولپنڈی۲۰۱۷ ،ص۲۷۲
۹۔ شفیق راجا،پروفیسر،لفظ کا کاجل،طلوع ادب باغ ،۲۰۱۷ ء ص۵۲
۱۰۔ عبدالحق مراد، مکاں قاتل مکینوں کے، ایف آئی پرنٹر، راولپنڈی۲۰۰۶،ص ۱۴۷
۱۱۔ ناز مظفرآبادی، سرگوشی، پبلشرز رحیم سنٹر پریس مارکیٹ آمین پور بازار فیصل آباد،ص۵۷
۱۲۔ عزیز الرحیم میر،ڈورسی،مثنوی،قدرت کے کرشمے،بشارت پریس،مظفرآباد،۲۰۱۵،ص۷۴
۱۳۔ ایم یامین،کلام،مشمولہ، روزنامہ جنگ ، راولپنڈی ۲۰۰۶ ء،ص۴۵
۱۴۔ ڈاکٹر افتخار مغل ، بھونچال،ص ۴۶
۱۵۔ ایاز عباسی،کلام ،مشمولہ، روز نامہ باغ ٹائمز، ۲۰۱۷،ص۶۷
۱۶۔ ڈاکٹر آمنہ بہار،غیر مطبوعہ کلام
۱۷۔ حر کاشمیری، غیر مطبوعہ کلام
۱۸۔ فاروق صابر، غیر مطبوعہ کلام
۱۹۔ جاوید الحسن جاوید،پون، کشمیر کلچر اکیڈمی، ۲۰۱۰ء، ص۱۱۶
۲۰۔ بشیر چغتائی،رستہ بہت کٹھن ہے،نکس، میرپور،۲۰۱۰،ص ۳۲
۲۱۔ پروفیسر اعجاز نعمانی، غیر مطبوعہ کلام
۲۲۔ فرزانہ فرح، غیر مطبوعہ کلام
۲۳۔ سید شہباز گردیزی، خواب کون دیکھے گا ، اے آر ایم پرنٹر ، راولپنڈی ۲۰۰۸ ، ص۱۴۶
۲۴۔ ذولفقار اسد، غیر مطبوعہ کلام
۲۵۔ ڈاکٹر زاہدہ قاسم زاہدہ، پھر فصل بہار آۓ گی ، ۲۰۰۹ء،ص۱۱۳
۲۶۔ کاشف رفیق، کبھی آباد تھا اک شہر، اوراق پبلی کیشنز، اسلام آباد ۲۰۰۶ء،ص۱۰۱
۲۷۔ جاوید سحر، غیر مطبوعہ کلام
۲۸۔ یاسر عباس، شام ہو گئی آخر، الغازی پبلشنز لاہور، ۱۸‍ جولائی ۲۰۰۷ ، ص۱۲۵
۲۹۔ سیدقاسم ، سفر سرائے اور سلانی ، کشمیر کلچر اکیڈمی، مظفرآباد، ۲۰۱۰ ءص۲۳
۳۰۔ دشاد اریب،کلام،مشمولہ، روز نامہ باغ ٹائمز، ۲۰۱۷،ص۳۴
۳۱۔ شوزیب کاشر، غیر مطبوعہ کلام
۳۲۔ بشارت تنشیط، غیر مطبوعہ کلام
۳۳۔ حق نواز مغل، ذرا سی رات ڈھل جائے، نیو آرٹ مین پرنٹرز، راولپنڈی ۲۰۰۹ء،ص۱۲۰
۳۴۔ بشارت کاظمی، غیر مطبوعہ کلام
۳۵۔ علی احسن بخاری، غیر مطبوعہ کلام
۳۶۔ ظہیر احمد مغل، غیر مطبوعہ کلام
۳۷۔ عامر شہزاد، غیر مطبوعہ کلام
۳۸۔ محمد صدیق شاذ، غیر مطبوعہ کلام
۳۹۔ ظہور منہاس، غیر مطبوعہ کلام
۴۰۔ زبیر حسن زبیری، غیر مطبوعہ کلام
۴۱۔ احمد فرہاد، غیر مطبوعہ کلام
منشور
2024-06-30
القسم
Research Article