Between Sunnism and Shiism

The Sufi Path in the Reverence for the Ahl al-Bayt (The Case of Sayyid Yaḥyā Shirvānī)

Authors

  • İlahe Memmedova Kurşun Founding Director, Center for Wisdom Sciences, Baku, Azerbaijan.
  • Reşat Öngören Professor, Institute of Sufi Studies, Üsküdar University, Istanbul, Türkiye.

DOI:

https://doi.org/10.52541/isiri.v64i1.6712

Keywords:

Sayyid Yaḥyā Shirvānī, Khalwatiyyah, Sufism, taṣawwuf, Ahl al-Bayt, Shiism, Rāfiḍah, Sunnism, caliphs.

Abstract

There are several different approaches between the Sunnis and the Shia when defining the characteristics of the Ahl al-Bayt. The views of the Sufis representing the Sunni tradition on this issue follow a unique path. Because the esteem and spiritual depth assigned to ‘Alī (d. 40/661) and his progeny by most Sufis of the Sunni tradition resembles the Shia approach in certain regards, some believe that this perspective emerged as a result of a Shia-Rāfiḍī influence. However, the source of the understanding of Ahl al-Bayt, which emerged under the example of the views of Yaḥyā Shirvānī (d. 1466), the second founder of the Khalwatiyyah order—a highly influential and well-known order amongst Sunni Muslims—, was not Shia-Rāfiḍī, but Sunni Sufi tradition, which kept the Prophet’s sunnah/teachings alive in its full meaning. The view adopted by the Sufis does not correspond entirely to the Sunni or the Shia-Rāfiḍī view but is, in fact, its own perspective.

References

‘Aṭṭār, Farīd al-Dīn. Tadhkirat al-Awliyā’. Edited by Reynold Alleyne Nicholson. Leiden: E. J. Brill, 1905.

Ahmedov, Şahi. “Azerbaycan’da Şiiliğin Yayılma Süreci.” PhD diss., Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Anadalı, 2005.

Ahmet, Özkan. “The Perception of Sunni Sufis on Hz. Ali and Ahl al-Bayt: Eshrefoghlu Rumi’s Sample.” Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi 86 (2018): 83-93.

Akbarī, Maḥmūd Tawakkolian, et al. “Ta’ammolī dar Mafhūm-e Rafḍ wa Kofr-e Rafıḍī.” Motalaāt-e Eslāmī: Tārikh o Farhang 89 (2012): 9-28.

Al-Bukhārī, Muḥammad b. Ismā‘īl. Ṣaḥīḥ. https://sunnah.com/bukhari.

Almaz, Hasan. Bakü’den Anadolu’ya Yansıyan Işık Halvetî Pîr Seyyid Yahyâ Şirvânî’nin Hayatı ve Eserleri. Ankara: Nüsha Yayınları, 2007.

Al-Nasā’ī, Aḥmad b. Shu‘ayb. Sunan. https://sunnah.com/nasai.

Al-Qushayrī, ‘Abd al-Karīm b. Hawāzin. Al-Risālah al-Qushayriyyah. Cairo: Dār al-Ṭibā‘ah al-Amīriyyah, 1870.

Al-Sarrāj, ‘Abd Allāh b. ‘Alī. Kitāb al-Luma‘ fī ’l-Taṣawwuf. Edited by Reynold Alleyne Nicholson. Leiden: E. J. Brill, 1914.

Al-Sulamī, Muḥammad b. al-Ḥusayn. Kitāb Ṭabaqāt al-Ṣūfiyyah. Edited by Johannes Pederson. Leiden: E. J. Brill, 1960.

Al-Tirmidhī, Muḥammad b. ‘Īsā. Jāmi‘.

Ardakani, Seyed Hasan Eslami. “The Structure of the Doctrine of Imamate in Shiite Thought: A Developmental Approach.” Religious Inquiries 12 (2023): 9-21.

Aşkar, Mustafa. “Bir Türk Tarikatı Olarak Halvetiyyenin Tarihî Gelişimi ve Halvetiyye Silsilesinin Tahlîli.” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (1999): 535-64.

Attâr, Feridüddîn-i. Tadhkirat al-Awliyā’. Istanbul: Kabalcı yayınları, 2012.

Ayntâbî, Şah Veli b. Uveys. Gunyat al-Sālikīn. Atatürk Library, Osman Ergin Collection, no. 720, fol. 2a.

Bakıkhanov, Abbasgulu Agha. Gülüstan-ı İrem. Baku: Kitap Kulübü Yayınları, 2019.

Barak A. Salmoni, Bryce Loidolt, and Madeleine Wells. Bryce Loidolt, and Madeleine Wells. “Zaydism: Overview and Comparison to Other Versions of Shi’ism.” In Regime and Periphery in Northern Yemen: The Huthi Phenomenon, edited by Barak A. Salmoni, Bryce Loidolt, and Madeleine Wells, 285-95. California: Rand Corporation, 2010.

Cebecioğlu, Ethem. Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. Ankara: Otto Yayınları, 2014.

Çift, Salih. “Tasavvuf Geleneğinde Hz. Ali ve Ehl-i Beyt.” Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Din ve Hayat Dergisi 23 (2014): 44-47.

De Jong, F. “Khalwatiyya.” In Encyclopedia of Islam, edited by E. van Donzel, B. Lewis, and Ch. Pellat, 2nd ed., 4:991-93. Leiden: E. J. Brill, 1997.

Efendi, Mehmet Nazmî. Osmanlılarda Tasavvufî Hayat Halvetîlik Örneği. Edited by Osman Türer. Istanbul: İnsan Yayınları, 2005.

Efendiyev, Oktay. Azerbaycan Safeviler Devleti. Baku: Şark-Garp Yayınları, 2007.

El-Bakûvî, Sayyid Celâleddîn Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. Wird al-Sattār. Süleymaniye Library, Galata Mevlevihane Collection, 297.73, fol. 3b.

El-Bakûvî, Seyyid Celâleddîn Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. ‘Ilm al-Ladunnī. Çorum Provincial Public Library, 2101/9, fol. 111a.

El-Bakûvî, Seyyid Celâleddîn Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. Kashf al-Qulūb. Çorum Hasan Paşa Provincial Public Library, 2101/1, fol. 12a.

El-Bakûvî, Seyyid Celâleddin Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. Manẓūmah-i Ṣalawāt. Manisa Provincial Public Library, 2906/10, fol. 192b.

El-Bakûvî, Seyyid Celâleddîn Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. Maqāmāt. Çorum Hasan Paşa Provincial Public Library, 2101/4, fol. 45a-57a.

El-Bakûvî, Seyyid Celâleddîn Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. Sharḥ-i Suālāt-i Gulshan-i Asrār. Çorum Hasan Paşa Provincial Public Library, 2101/7, fol. 80b-95a.

El-Bakûvî, Seyyid Celâleddin Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. Shifā’ al-Asrār. Süleymaniye Library, Hacı Mahmud Efendi 2283, fols. 147a-147b.

El-Bakûvî, Seyyid Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. Manāzil al-‘Āshiqīn. Çorum Hasan Paşa Provincial Public Library, 2101/4, fol. 34b.

El-Bakûvî, Yahyâ b. Bahâeddîn eş-Şirvânî. Risâle-i Etvârü’l-Qulûb, Çorum Hasan Paşa Provincial Public Library, 2101/8, fol. 99a.

El-Cerrahi, Safer el-Muhibbi. Iṣṭilāḥāt-ı Ṣūfiyya fī Vatan-ı Aṣliyya: Tasavvuf Terimleri. Istanbul: Kırk Kandil, 2013.

El-Eşârî, Ebü’l-Ḥasan. Maqālāt al-Islāmiyyīn wa Ikhtilāf al-Muṣallīn: İlk Dönem İslâm Mezhepleri. Edited by Ömer Aydın and Mehmet Dalkılıç. Istanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, 2019.

El-Hakîm, Suad. Ibn al-‘Arabī Sözlüğü. Translated by Ekrem Demirli. Istanbul: Kabalcı Yayınları, 2005.

El-Hakîm, Suad. İbnü ’l-Arabî Sözlüğü. Istanbul: Kabalcı Publication, 2005.

El-Hücvîrî. ‘Alī b. Osman. Kashf al-Maḥjūb: Hakîkat Bilgisi. Edited by Süleyman Uludağ. Istanbul: Dergah Yayınları, 2014.

El-Hulvî, Helvacıbaşızâde Mahmud. Lemezāt-ı Hulawiyya az Lumeāt-ı Ulviyya. Süleymaniye Library, Hacı Mahmud Efendi, no. 4546, 212.

Es-Sülemî, Ebû Abdurrahman. Ṭabaqāt al-Ṣūfiyyah. Edited by Nûreddin Şerîbe. Kahire: Mektebetü’l-hâncî, 1986.

Fığlalı, Ethem Ruhi. “Hasan.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 16:282-85. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1997.

Fığlalı, Ethem Rûhi. “İsnâaşeriyye.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 23:142-47. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2001.

Güler, Zekeriya. “İmâm Ebû Hanîfe’nin Ehl-i Beyt Mensuplarıyla Münâsebetleri.” Diyanet İlmî Dergi 4, no. 56 (2020): 1285-1302.

Harman, Ömer Faruk. “Yed-i Beyza.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 43:376-77. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2013.

Hatiboğlu, İbrahim. “Selmân-ı Fârisî.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 36:441-43. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2009.

Hücvirî, ‘Alī b. Osman. Hayat Bilgisi Keşfü’l-Mahcûb. Edited by Süleyman Uludağ. İstanbul: Dergah Yayınları, 2014.

Ibn al-‘Arabī, Al-Futūḥāt al-Makkiyyah. n.p.: n.p., n.d.

Ibn al-Athīr. Al-Kāmil fī ’l-Ta’rīkh. Translated by Ahmet Ağırakça. Istanbul: Bahar Yayınları, 1991.

Ibn Sa‘d, Muḥammad. Al-Ṭabaqāt. Beirut: Dār Ṣādir, 1957.

Ibn Ya‘qūb, Yūsuf. Manāqib-i Sharīf ve Ṭarīqatnāme-i Pīrān Mashā’ikh-i Ṭarīqat-i ‘Aliyya-i Khalwatiyyah. Marmara: İlâhiyat Nadir Eserler Ktp., no. 297.75-.792.

Jāmī, ‘Abd al-Raḥmān. Evliya Menkıbeleri Nafaḥāt al-Uns. Translated by Lâmiî Çelebi. Istanbul: Pinhan Yayınları, 2011.

Kandemir, M. Yaşar. “Cevâmiü’l-Kelîm.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 7:440. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1993.

Kohlberg, Etan. “The Term Rafiḍa in Imāmī Shī‘ī Usage.” Journal of the American Oriental Society 99, no. 4 (1979): 677-79.

Korkmaz, Sıddık. “Sınırları Belirlenen Bir Dini Oluşum: Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat.” Marife Dergisi 3 (2005): 372-92.

Kurşun, İlahe M. “Seyyid Yahyâ-yı Şirvânî’nin Ehl-i Beyt Muhabbeti ve Tasavvufî Görüşleri.” PhD diss. Tasavvuf Araştırmaları Enstitüsü, Üsküdar Üniversitesi, 2024.

Martı, Huriye. “Ümmü Külsûm bint Ali.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 42:323-24. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2012.

Muslim b. al-Ḥajjāj. Ṣaḥīḥ. https://sunnah.com/muslim.

Nesefî, Ömer. Kitāb fī Madhāhib al-Mutaṣawwifah. Edited by Süleyman Uludağ. Istanbul: Dergah yayınları, 1992.

Okumuş, Ömer. “Abdurrahmân Câmî.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 7:94-99. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1993.

Öngören, Reşat. “Marûf-ı Kerhî.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 28:67-68. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2003.

Öngören, Reşat. “Safeviyye.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 35:460-62. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2008.

Öz, Mustafa, and Avni İlhan. “İmâmet.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 22:201-3. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2000.

Öz, Mustafa. “Ali Evlâdı.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 2:392-93. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1989.

Öz, Mustafa. “Ehl-i Beyt.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 10:498-501. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1994.

Öz, Mustafa. “Râfızîler.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 34:396-97. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2007.

Özdirek, Recep, and Ali Hakan Çavuşoğlu. “Süfyân es-Sevrî.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 38:23-28. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2010.

Raḍī, Sayyid. Nahj al-Balāghah. Translated by Kadir Çelik. Istanbul: Kevser Yayıncılık, 2013.

Rıhtım, Mehmet. “Yahyâ-yı Şirvânî.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 43:264-66. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 2013.

Sallâbî, Ali Muhammad Hz. Ali’nin Hayatı, Şahsiyeti ve Dönemi. Translated by Şerafettin Şenaslan. Istanbul: Ravza Yayınları, 2016.

Sever, Mehmet. “Shawāhid al-Nubuwwa Adlı Eseri Bağlamında Abdurrahman Câmi’nin Ehl-i Beyt Tasavvuru ve Ehl-i Beyt’in Emeviler’le İlişkilerine Dair Bazı Görüşleri.” Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 48 (2020): 303-48.

Shirāzī, ‘Abd al-Karīm Bi-Azar. “Imam ‘Alī and the Caliphs: Their Relationship and Interaction.” Translated by D. D. Sodagar. Al-Taqrīb 3, no. 2 (2008): 3-12.

Şirvânî, Seyyid Yahyâ. Asrār al-Ṭālibīn wa Wird-i Sattār. Translated by Ahsen Batur. Istanbul: Âlem Yayınları, 1998.

Şirvani, Yahya Celaleddin. Asrār al-Ṭālibīn. IBB Atatürk Library, Osman Ergin Collection, 0218/01, fols. 11b-12b.

Uludağ, Süleyman. “Aleviyye.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 2:369-70. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1989.

Uludağ, Süleyman. Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. Istanbul: Kabalcı Yayınları, 2012.

Uslu, Recep. “Hasan b. Hasan b. Ali.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 16:324. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1997.

Uzunpostalcı, Mustafa. “Ebû Hanîfe.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 10:131-38. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1994.

Yahyâ, Seyyid. Risāla-i Aṭvār al-Qulūb. Çorum Hasan Paşa Provincial Public Library, 2101/8, fol. 99b-100a.

Yavuz, Yûsuf Şevki. “Ehl-i Sünnet.” In TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA), 10:525-30. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 1994.

Yılmaz, Hulûsî. “Halvetilik ve Anadolu Aleviliği İlişkisi Çerçevesinde Pir Ahmed Efendi Ahfadına Genel Bir Bakış.” NEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2 (2013): 121-130.

Yoldaş, Mehmet Hanifi. “The Concept of Imam in the Qur’an and Islamic Sects’ Conceptualization of Caliphate.” Journal of MESNED Divinity Researches 10 (2019): 243-78.

Downloads

Published

2025-03-31

How to Cite

Kurşun, İlahe Memmedova, and Reşat Öngören. 2025. “Between Sunnism and Shiism: The Sufi Path in the Reverence for the Ahl Al-Bayt (The Case of Sayyid Yaḥyā Shirvānī)”. Islamic Studies 64 (1):9-36. https://doi.org/10.52541/isiri.v64i1.6712.

Most read articles by the same author(s)

Obs.: This plugin requires at least one statistics/report plugin to be enabled. If your statistics plugins provide more than one metric then please also select a main metric on the admin's site settings page and/or on the journal manager's settings pages.